ساختمان از بخش‌های مختلفی اعم از سقف، دیوار، کف و … تشکیل شده است. سقف از ساختار مهم و اساسی ساختمان‌ها وسازه‌ها محسوب می‌شود. سقف‌ها نقش مهمی در استحکام ساختمان ایفا می‌کنند و در زیبایی سازه تاثیر بسزایی دارند. نوع سقف درتمامی ساختمان‌ها یکسان نیست و مطابق ناحیه‌ای که ساختمان در آن بنا شده، نوع سازه، کاربری آن می‌تواند متفاوت باشد. همچنین مصالح به کار رفته در ساخت سقف هم متفاوت است و به عوامل مختلفی وابسته است.
بهترین سقف برای اسکلت فلزی
اصلی ترین خصوصیاتی که سقف یک ساختمان باید دارا باشند به شرح زیر است:
مقاومت در برابر آتش سوزی، سرما و گرما از ویژگی اصلی یک سقف خوب محسوب می‌شود. از دیگر ویژگی‌های اساسی آن، عایق بودن در برابر رطوبت است؛ بدین معنا که باید بتواند از ورود رطوبت به داخل ساختمان جلوگیری نماید که این خود مستلزم به کارگیری مصالح مرغوب و عایق رطوبت می باشد. سقف باید مقاومت و پایداری کافی در مقابل بارهایی که قرار است بر آن تحمیل شود، دارا باشد. به علاوه، باید سقف وزن خود را نیز تحمل کند.
بررسی کاربرد سقف های مختلف
-
سقف کامپوزیت فلزی
این نوع از سقف که به نام سقف مختلط یا سقف مرکب هم معروف است، از ترکیب بتن و پروفیل فولادی ساخته می‌شود. سقف کامپوزیت فلزی در پروژه‌هایی که اسکلت فلزی هستند، کاربرد دارد. یکی از ویژگی‌های این نوع سقف، استفاده از برش‌گیر (ناودانی، نبشی یا گل‌میخ) است؛ این کار برای بالا بردن یکپارچگی سقف صورت می‌گیرد.
مزایای سقف کامپوزیت فلزی
با در نظر گرفتن مواد مصرفی و همچنین ساختار سقفهای کامپوزیت فلزی، این نوع سقف به آسانی نصب شده و سبب کاهش هزینه‌ها می‌شود. به علاوه، این امکان را به وجود می‌آورد که چند سقف را به طور همزمان بتن‌ریزی کرد. سایر مزایای این نوع سقف در ادامه آمده‌است:
-
سرعت اجرای بالا
-
عدم نیاز به شمع‌بندی
-
افزایش سختی و استحکام سقف
-
صرفه‌‌جویی در میزان مصرف فولاد به علت استفاده از مصالح مرکب
-
کاهش وزن نهایی سقف در مقایسه با سقفهای طاق ضربی و تیرچه بلوکی
معایب سقف کامپوزیت فلزی
این سقف ممکن است با اسکلت بتنی سازگار نباشد. به‌علاوه شرایط آب و هوایی منطقه می‌تواند سبب پوسیدگی سقف کامپوزیت فلزی بشود. محدودیت در اجرای دهانه‌های بلند از دیگر معایب این نوع سقف محسوب می‌شود. همچنین ممکن است با گذشت زمان به علت خزش در بتن تغییر شکل ایجاد شود. دسترسی مشکل به تاسیسات برای تعمیرات از دیگر معایب آن است.
کاربرد مهم آلومینیوم در صنعت ساختمان سازی
-
سقف عرشه فولادی
دومین نوع آن سقف عرشه فولادی است که جز متد‌های مدرن در ساخت‌و‌ساز بشمار می‌رود که به دلیل سرعت بالا در اجرا، کارفرمایان بسیاری را به خود جذب کرده است. در ساخت این نوع سقف از ورق گالوانیزه، فلاشینگ، بتن، میلگرد و گل‌میخ استفاده می‌شود. این سقف در ساخت و ساز به روش مدرن بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و میبایست پیش از آغاز ساخت و ساز هزینه‌هایی مانند قیمت میلگرد، بتن، قیمت ورق گالوانیزه و گل میخ را در نظر گرفت.
مزایای سقف عرشه فولادی
این نوع سقف را می‌توان به سرعت نصب نمود و در نتیجه سبب کاهش زمان اجرای پروژه می‌شود. همچنین، میزان مصرف بتن در اجرای این نوع سقف کمتر می‌شود و وزن سازه کم می‌شود. این نوع سقف در برابر زلزله و آتش‌سوزی هم از مقاومت بالایی برخوردار است.
معایب سقف عرشه فولادی
اجرای دشوار در اسکلت بتنی و امکان خوردگی فلز از جمله معایب سقف عرشه فولادی محسوب می‌شود.
-
سقف دال بتنی
این سقف‌ها از استحکام بالایی برخوردار هستند و به طور معمول در پروژه‌هایی مانند خانه‌ها که حساسیت بالایی دارند، به کار می‌روند. این سقف‌ها دائمی بوده اما نیاز به آماده‌سازی بسیاری دارند و اجرای آن‌ها تا حدودی دشوار است.
مزایای سقف دال بتنی
سقف دال بتنی ماندگاری بسیار بالایی داشته و می‌تواند با سرعت بالایی اجرا شود. همچنین سبب کاهش هزینه‌های پروژه خواهد شد.
معایب سقف دال بتنی
سقف دال بتنی دارای مقاومت خمشی و برشی مناسبی است اما مقاومت کششی اندکی دارد و در عین حال وزن بالایی دارد.
-
سقف تیرچه بلوک
این سقف یکی از متداول‌‌ترین انواع سقف در ساختمان محسوب می‌شود و ایران نیز بسیار کاربرد دارد. در ساخت این نوع سقف از تیرچه، بلوک، بتن، میلگرد حرارتی و میلگرد تقویتی استفاده می‌شود. تیرچه و بلوکی که در این نوع سقف به‌کار می‌رود، خود دارای انواع متفاوتی می‌باشد. تیرچه‌های سفالی، سیمانی و بتنی در کنار بلوک‌های پاشنه شنی و پاشنه سفالی کاربرد بسیاری دارند.
مزایای سقف تیرچه بلوک
این نوع سقف در برابر رطوبت، سر و صدا، حرارت و آتش‌سوزی، باد و زلزله از مقاومت بالایی برخوردار بوده و به دلیل مصالح به‌کار رفته،سرعت اجرای بالایی داشته و وزن آن سبک است.
معایب سقف تیرچه بلوک
این نوع از سقف‌ها قابلیت استفاده در دهانه‌های بزرگ را نداشته و نمی‌توان چند سقف را به طور همزمان اجرا نمود.
-
سقف طاق ضربی
یکی از نستالژی‌ترین متد‌های اجرای سقف در ساخت و ساز که به علت مقاومت ناکافی خواهان چندانی ندارد، طاق ضربی است. این سقف بدین گونه اجرا می‌شود که بین دو تیر موازی (پل)، تیرهای فرعی به طور موازی و عمود بر هم به کار می‌روند. آجر، گچ و خاک ازجمله مصالح مورد استفاده در اجرای سقف طاق ضربی می‌باشد.
-
سقف پیش تنیده
سقف پیش تنیده از مدرن‌ترین سقفهای ساختمانی وارداتی است. اجرای این نوع سقف کمی دشوار است. جهت ساخت سقف پیش تنیده، کابل‌‌هایی در داخل دال‌‌های بتنی سقف قرار خواهند گرفت. اجرای سقفهای پیش تنیده به کاهش وزن سازه کمک شایانی کرده ونیاز بنا به ستون را کاهش می‌دهد؛ این خصوصیت برای اجرای پارکینگ‌ها بسیار پرکاربرد است. علاوه بر آن، می‌توان با استفاده ازسقف پیش تنیده، ستون‌ها را به صورت نامنظم ساخت. اجرای این نوع سقف معایبی همچون دشواری و هزینه بالا را نیز دارد.
ویژگی های اساسی انواع سقف در ساختمان
سقف‌ها در انواع گوناگون با ویژگی‌های متفاوتی ساخته می‌شوند اما چند ویژگی وجود دارد که هر سقفی باید آن‌ها را دارا باشد، این ویژگی‌ها به شرح زیر است:
استحکام و پایداری از اصلی ترین ویژگی هر سقفی محسوب می‌شود. همچنین سقف‌ها فشاری را بر قسمت‌های زیرین خود وارد می‌کنند، باید وزنی را هم تحمل کنند؛ در نتیجه لازم است تا با رعایت استانداردهای مهندسی، سقف در نهایت استحکام، ساخته شود.
به طور معمول سقف در مجاورت با محیط خارجی قرار دارد. در نهایت تحت تاثیر عوامل مختلفی می‌باشد. پیشنهاد می‌شود در ساخت سقف از مصالحی استفاده شود که استحکام بالایی داشته و همچنین در برابر آتش‌سوزی، سرما، گرما، باران و رطوبت از خود مقاومت بالایی نشان دهد.
اسلب فولادی یا تختال چیست؟ و کاربرد آن
سخن پایانی
گزینش سقف یک ساختمان به عوامل مختلفی مانند شرایط محیطی و جغرافیای محل اجرای پروژه، بزرگی پروژه، بودجه اجرای پروژه وابسته است. هر یک از انواع سقف نام برده شده در این مقاله مزایا و معایبی دارند که با توجه به آن‌ها و همچنین سنجش شرایط موجود، می توان انتخاب خود را نهایی کرد.